در طول فرآیندهای تولید صنعتی، انواع مختلف گرفتگی، مانند کک، باقیمانده‌های روغن، پوسته، رسوبات و رسوبات خورنده، در تجهیزات و خطوط لوله سیستم‌های تولیدی تجمع می‌یابند. این رسوبات اغلب منجر به خرابی تجهیزات و خطوط لوله، کاهش راندمان سیستم‌های تولیدی، افزایش مصرف انرژی و در موارد شدید، حتی حوادث ایمنی می‌شوند.
در سال‌های اخیر، با توسعه سریع صنایع مصنوعی جدید، رسوب‌گذاری صنعتی جدید به طور مداوم پدیدار شده و ساختارهای مولکولی آن به طور فزاینده‌ای پیچیده شده‌اند. علاوه بر این، مکانیسم‌ها و اشکال چسبندگی بین رسوب‌گذاری صنعتی و اهداف مختلف تمیزکاری اغلب به نوع رسوب‌گذاری و همچنین ترکیب ساختاری و خواص فیزیکوشیمیایی سطح اشیاء تمیز شونده بستگی دارد. با توجه به الزامات حفاظت از محیط زیست، تقاضای فزاینده‌ای برای تجزیه‌پذیری زیستی و غیرسمی بودن عوامل شیمیایی وجود دارد که به طور مداوم چالش‌های جدیدی را برای فناوری‌های تمیزکاری شیمیایی ایجاد می‌کند.
تمیزکاری شیمیایی یک فناوری جامع است که شامل مطالعه تشکیل و خواص رسوب، انتخاب و فرمولاسیون عوامل تمیزکننده و افزودنی‌ها، انتخاب بازدارنده‌های خوردگی، تکنیک‌های فرآیند تمیزکاری، توسعه و استفاده از تجهیزات تمیزکاری، فناوری‌های نظارت در حین تمیزکاری و تصفیه فاضلاب و موارد دیگر می‌شود. در میان این موارد، انتخاب عوامل تمیزکننده یک عامل حیاتی در تعیین موفقیت عملیات تمیزکاری است، زیرا به طور مستقیم بر راندمان تمیزکاری، میزان رسوب‌زدایی، میزان خوردگی و مزایای اقتصادی تجهیزات تأثیر می‌گذارد.
عوامل پاک‌کننده عمدتاً از سه جزء اصلی تشکیل شده‌اند: عامل پاک‌کننده اصلی، مهارکننده‌های خوردگی و سورفکتانت‌ها. سورفکتانت‌ها به دلیل ساختار مولکولی خود که شامل گروه‌های آبدوست و آبگریز است، در جذب، نفوذ، امولسیون‌سازی، انحلال و شستشو در طول تمیزکاری شیمیایی نقش دارند. آنها نه تنها به عنوان عوامل کمکی استفاده می‌شوند، بلکه به طور گسترده به عنوان اجزای کلیدی، به ویژه در فرآیندهایی مانند تمیزکاری اسیدی، تمیزکاری قلیایی، مهار خوردگی، چربی‌زدایی و استریلیزاسیون، که در آنها به طور فزاینده‌ای تأثیر قابل توجه خود را نشان می‌دهند، نیز در نظر گرفته می‌شوند.
عامل پاک‌کننده اصلی، مهارکننده‌های خوردگی و سورفکتانت‌ها سه جزء اصلی محلول‌های پاک‌کننده شیمیایی هستند. ساختار شیمیایی منحصر به فرد سورفکتانت‌ها تضمین می‌کند که وقتی در یک محلول مایع حل می‌شوند، کشش سطحی محلول را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند و در نتیجه قابلیت خیس شدن آن را افزایش می‌دهند. به خصوص هنگامی که غلظت سورفکتانت‌ها در محلول به غلظت بحرانی میسل (CMC) می‌رسد، تغییرات قابل توجهی در کشش سطحی، فشار اسمزی، ویسکوزیته و خواص نوری محلول رخ می‌دهد.
اثرات خیس‌کنندگی، نفوذ، پراکندگی، امولسیون‌کنندگی و حل‌کنندگی سورفکتانت‌ها در فرآیندهای تمیزکاری شیمیایی، با نصف تلاش، دو برابر نتیجه می‌دهد. به طور خلاصه، سورفکتانت‌ها در تمیزکاری شیمیایی عمدتاً دو عملکرد دارند: اول، آنها غلظت ظاهری آلاینده‌های آلی کم محلول را از طریق عمل حل‌کنندگی میسل‌ها، که به عنوان اثر حل‌کنندگی شناخته می‌شود، افزایش می‌دهند. دوم، به دلیل گروه‌های آمفی‌فیلیک خود، سورفکتانت‌ها در سطح مشترک بین فازهای روغن و آب جذب یا تجمع می‌یابند و کشش سطحی را کاهش می‌دهند.
هنگام انتخاب سورفکتانت‌ها، باید به خواص ماده تمیزکننده، مهارکننده‌های خوردگی و سورفکتانت‌ها و همچنین سازگاری برهمکنش‌های آنها توجه ویژه‌ای شود.
زمان ارسال: ۲۸ آگوست ۲۰۲۵